Xanthan gum là một loại chất tạo đặc tự nhiên, được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như công nghiệp, thực phẩm, dược mỹ phẩm và nông nghiệp. Có lẽ bạn đã từng sử dụng một trong số các sản phẩm chứa thành phần này mà không hề biết xanthan gum là chất gì. Trong bài viết này, Skintalk sẽ giải đáp cho bạn bản chất xanthan gum là gì, xanthan gum có tác dụng gì đối với sức khỏe và da, cũng như những điều cần lưu ý khi sử dụng xanthan gum!

Xanthan Gum là gì?

Xanthan gum (Tên gọi khác: Bacterial Polysaccharide hay Gomme Xanthane), có công thức hóa học là C35H49O29. Đây là một polysaccharide tự nhiên, được tạo ra thông qua quá trình lên men đường bởi vi khuẩn Xanthomonas campestris.

Xanthan gum có dạng bột, màu trắng kem, không mùi và không vị. Xanthan gum là chất làm đặc, tạo độ nhớt, làm dày và ổn định,… Với nhiều công dụng, Xanthan gum là một thành phần được sử dụng phổ biến trong nhiều sản phẩm công nghiệp, nông nghiệp, dược mỹ phẩm,…

Xanthan gum đã được phát hiện bởi các nhà khoa học vào năm 1963 và từ đó đã được nghiên cứu kỹ lưỡng và xác định là an toàn. FDA đã chấp thuận xanthan gum như một chất phụ gia thực phẩm và không đặt bất kỳ giới hạn nào về lượng xanthan gum có thể có trong thực phẩm. Tuy nhiên, cơ thể không thể tiêu hóa xanthan gum và gây rối loạn đường tiêu hóa. 

Tóm lại, xanthan gum là một hoạt chất phổ biến, được sử dụng rộng rãi để làm đặc và ổn định các sản phẩm trong nhiều lĩnh vực. Mặc dù vẫn tồn tại một số tác dụng phụ ở một số đối tượng nhưng nó đã được chứng minh là an toàn để sử dụng.

Xanthan Gum được ứng dụng trong lĩnh vực nào?

Xanthan gum là một thành phần được tìm thấy trong một loạt các sản phẩm, bao gồm thực phẩm, sản phẩm chăm sóc cá nhân và công nghiệp. 

Thực phẩm

Xanthan gum trong thực phẩm có thể cải thiện kết cấu, độ đặc, hương vị, thời hạn sử dụng và hình thức bên ngoài của nhiều loại thực phẩm. Nó cũng giúp ổn định thực phẩm, cho phép chúng chịu được nhiệt độ và độ pH khác nhau.. 

Xanthan gum thường được sử dụng trong nấu ăn để mang lại độ đàn hồi và độ mịn tương tự như gluten trong các món nướng truyền thống. Một số thực phẩm phổ biến chứa xanthan gum bao gồm salad, bánh, nước ép trái cây, súp, kem, nước sốt, siro,… 

Chăm sóc cá nhân, làm đẹp

Xanthan gum trong mỹ phẩm, sản phẩm chăm sóc cá nhân cũng được sử dụng khá rộng rãi. Nó giúp làm đặc các sản phẩm như kem đánh răng, kem và nước thơm, đồng thời cho phép các hạt rắn lơ lửng trong chất lỏng. 

Công nghiệp

Ngoài ra, xanthan gum cũng được sử dụng trong các sản phẩm công nghiệp. Khả năng chịu được nhiệt độ và độ pH, khả năng bám vào bề mặt và khả năng làm đặc chất lỏng khiến xanthan gum trở thành một chất phụ gia hữu ích trong nhiều ngành công nghiệp. 

Các sản phẩm công nghiệp phổ biến chứa xanthan gum bao gồm thuốc diệt nấm, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, chất tẩy rửa gạch, vữa, lò nướng, bồn cầu, sơn và chất lỏng dùng trong khoan dầu. Nó cũng được sử dụng trong các chất kết dính như keo dán giấy dán tường.

Lợi ích của Xanthan Gum với sức khỏe

Xanthan gum mang đến nhiều lợi ích đáng chú ý cho sức khỏe, như sau:

Ổn định lượng đường trong máu

Một số nghiên cứu cho thấy xanthan gum có thể giảm hoặc ổn định chỉ số đường huyết. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2016 phát hiện rằng trộn xanthan gum vào cơm sẽ làm giảm lượng đường trong máu của những người ăn cơm. Sử dụng xanthan gum trước hoặc sau bữa ăn cũng có lợi, nhưng lợi ích lớn nhất là khi trộn cơm với xanthan gum. 

Giảm cholesterol

Một số nghiên cứu cho thấy xanthan gum khi dùng ở liều cao sẽ có thể giảm mức cholesterol. Ví dụ, một nghiên cứu năm 1987 đã phát hiện rằng việc tiêu thụ xanthan gum trong khoảng 3 tuần đã giúp giảm 10% lượng cholesterol ở đàn ông. Tuy nhiên, hiện vẫn còn ít bằng chứng để xác nhận lợi ích của xanthan gum trong việc điều trị cholesterol cao.

Thay thế nước bọt và điều trị khô miệng

Xanthan gum có thể được sử dụng làm chất thay thế nước bọt an toàn và hữu ích cho những người bị khô miệng mãn tính. Nhiều loại kem đánh răng dành cho người khô miệng cũng chứa thành phần xanthan gum để giữ ẩm.

Thuốc nhuận tràng

Xanthan gum có khả năng làm đặc thức ăn trong hệ tiêu hóa, giúp duy trì độ ẩm và hỗ trợ chức năng tiêu hóa. Do đó, nó có thể được sử dụng như một loại thuốc nhuận tràng.

Giúp việc nuốt dễ dàng hơn

Một nghiên cứu vào năm 2014 đã phát hiện ra rằng xanthan gum có thể giúp những người mắc chứng khó nuốt dễ nuốt thức ăn hơn, ăn uống ngon miệng hơn. Xanthan gum còn giúp làm đặc thức ăn và nước bọt, giúp di chuyển chúng xuống cổ họng dễ dàng hơn, làm giảm nguy cơ nghẹn và tăng cường an toàn trong việc ăn uống.

Điều trị ung thư

Xanthan gum có thể hỗ trợ điều trị một số loại ung thư bằng cách làm chậm sự tăng trưởng của tế bào ung thư. Một nghiên cứu năm 2009 trên chuột đã cho thấy xanthan gum có thể làm giảm tốc độ phát triển của khối u ác tính.

Không chứa gluten

Xanthan gum được sử dụng trong thực phẩm không chứa gluten để làm cho chúng có cấu trúc, độ đặc tương tự như bánh mì chứa gluten. Xanthan gum giúp làm đặc thực phẩm và giữ ẩm, cải thiện đặc tính của các sản phẩm nướng không chứa gluten.

Lợi ích của Xanthan Gum trong sản phẩm chăm sóc da

Ngoài những lợi ích “vàng” đối với sức khỏe, xanthan gum còn mang đến những công dụng tuyệt vời đối với làn da.  

Tăng cường kết cấu và tính nhất quán

Xanthan gum là một thành phần phổ biến được sử dụng để làm đặc và ổn định kết cấu các sản phẩm chăm sóc da. Đặc biệt, nó rất hữu ích trong các loại sản phẩm như lotion, kem và huyết thanh, giúp cải thiện kết cấu và độ thẩm thấu trên da của chúng. Khi chúng ta thêm xanthan gum vào công thức, nó sẽ tạo ra hiệu ứng tăng độ trượt, giúp sản phẩm dễ dàng thoa và bôi lên da. Ngoài ra, xanthan gum còn giúp ngăn chặn sự phân tách các thành phần, đảm bảo rằng sản phẩm được trộn đều theo thời gian. Điều này cũng giúp cải thiện trải nghiệm người dùng và tăng hiệu quả tổng thể của sản phẩm.

Công thức nhũ hóa và ổn định

Xanthan gum không chỉ có khả năng làm đặc và ổn định, mà còn là một chất nhũ hóa tuyệt vời. Nó giúp hòa trộn các thành phần gốc nước và dầu với nhau, tạo ra một sản phẩm mịn màng, đồng nhất và mang lại cảm giác dễ chịu khi sử dụng. Điều này làm cho nó trở thành một thành phần lý tưởng cho các công thức chăm sóc da chứa cả thành phần hòa tan trong nước và hòa tan trong dầu. Xanthan gum cũng có khả năng ổn định nhũ tương, ngăn chúng bị phân hủy theo thời gian. Điều này rất quan trọng đối với các sản phẩm chăm sóc da được thiết kế để có thời hạn sử dụng lâu, vì nó đảm bảo sản phẩm vẫn hiệu quả và an toàn trong suốt thời gian sử dụng.

Hỗ trợ hydrat hóa và làm mịn da

Nhờ khả năng liên kết độc đáo với phân tử nước, xanthan gum là một thành phần hiệu quả để tăng cường độ ẩm và làm mịn da. Nó tạo ra một lớp màng mỏng, trong suốt trên bề mặt da, giúp duy trì độ ẩm và giữ cho da cảm giác mềm mịn trong thời gian dài. Ngoài ra, xanthan gum là một chất giữ ẩm mạnh với trọng lượng phân tử cao, có khả năng hút ẩm từ môi trường lên bề mặt da để giúp da được hydrat hóa. Với khả năng làm ẩm và làm mịn tuyệt vời, xanthan gum thường được sử dụng trong kem dưỡng ẩm, kem dưỡng da và huyết thanh.

Thích hợp cho làn da nhạy cảm

Xanthan gum thường được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da dành cho da nhạy cảm, vì nó được cho là an toàn cho da. Nó có nguồn gốc từ các nguồn tự nhiên và thường được sử dụng trong các sản phẩm làm đẹp tự nhiên. Vì xanthan gum không độc hại và không gây kích ứng da nên nó đã trở thành một thành phần phổ biến trong các công thức chăm sóc da nhẹ nhàng và tự nhiên. Với nguồn gốc từ thực vật và không được thử nghiệm trên động vật, nó cũng phù hợp cho các sản phẩm thuần chay và không gây hại.

Xanthan Gum có gây hại cho sức khỏe không?

Xanthan Gum là thành phần khá an toàn cho sức khỏe và làn da. Tuy nhiên, thành phần này vẫn có thể gây hại nếu sử dụng quá liều, nhiều hơn 15g xanthan gum. Đặc biệt, nếu bạn thuộc một trong số những đối tượng này thì nên tránh xa nhé!

• Người dị ứng: Nếu bạn có dị ứng với lúa mì, ngô (bắp), đậu nành và sữa, hạn chế sử dụng các sản phẩm chứa Xanthan Gum, vì thành phần này được chuyển hóa từ các nguồn thực phẩm này.
• Trẻ sinh non: Trẻ sinh non thường có nguy cơ viêm ruột hoại tử, viêm ruột và tổn thương ruột. Do đó, tránh sử dụng sản phẩm chứa Xanthan Gum, đặc biệt là Simply Thick – một chất làm đặc sữa dành cho trẻ sinh non.
• Người đang dùng thuốc: Xanthan Gum có tác dụng giảm lượng đường trong máu, vì vậy nếu bạn đang dùng thuốc, đặc biệt là thuốc điều trị bệnh tiểu đường, hạn chế sử dụng Xanthan Gum.
• Cẩn trọng khi sử dụng Xanthan Gum dạng bột: Tránh tiếp xúc trực tiếp bột Xanthan Gum với mũi và đường hô hấp, vì lượng bột lớn có thể gây kích ứng và khó chịu.

Để đảm bảo an toàn, hãy chú ý đến các yếu tố trên và tuân thủ hướng dẫn sử dụng sản phẩm chứa Xanthan Gum.

Tác dụng phụ của Xanthan Gum với sức khỏe và làn da

Sử dụng Xanthan Gum cũng có thể có một số tác dụng phụ đối với sức khỏe. Cụ thể, quá nhiều Xanthan Gum có thể gây ra vấn đề tiêu hoá, đặc biệt là áp lực lên dạ dày và gây rối loạn tiêu hóa. Điều này xảy ra khi tiêu thụ Xanthan Gum trong lượng lớn.

Ngoài ra, Xanthan Gum cũng có thể gây phản ứng kích ứng trên da như mẫn đỏ, ngứa rát, đặc biệt đối với những người có dị ứng hoặc sử dụng sản phẩm chứa Xanthan Gum không đúng cách.

Lưu ý khi sử dụng Xanthan Gum

• Tránh sử dụng xanthan gum nếu có tiền sử kích ứng với thành phần này hoặc các thành phần có cơ chế hoạt động tương tự. 
• Không tự ý mua xanthan gum nguyên chất. Bạn nên nhờ bác sĩ hỗ trợ tư vấn sản phẩm phù hợp và gợi ý xanthan gum mua ở đâu. 
• Nếu sử dụng xanthan gum ở dạng bột thì nên cẩn thận tránh tiếp xúc với mũi và đường hô hấp. Vì khi hít phải lượng lớn bột Xanthan Gum, có thể ảnh hưởng đến mũi và cổ họng.
• Chú ý đến tỷ lệ % xanthan gum trên nhãn thành phần. Đặc biệt, không sử dụng quá mức an toàn, vì việc lạm dụng mỹ phẩm chứa Xanthan Gum có thể gây ra triệu chứng nguy hiểm và ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Bảo quản xanthan gum ở nhiệt độ mát và tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp.

Tóm lại, Xanthan Gum là một chất gây đặc được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm và mỹ phẩm. Nó có tác dụng làm đặc, ổn định và cải thiện chất lượng của các sản phẩm. Tuy nhiên, như với bất kỳ thành phần nào, việc sử dụng Xanthan Gum cần được cân nhắc và tuân thủ hướng dẫn sử dụng. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về tác dụng của Xanthan Gum đối với sức khỏe và da của mình, hãy tham khảo ý kiến ​​của chuyên gia y tế hoặc chuyên gia da liễu để được tư vấn cụ thể.